امید کربلایی و اندیشه اسلامی

 

آثار بهائی بیان می‌دارند که نوع انسان در سیر تکامل زندگی جمعی خود حال پس از عبور از دوران کودکی در آستانۀ بلوغ جمعی قرار دارد؛ یعنی مرحله‌ای که در آن اصل یگانگی نوع انسان می‌تواند به صورت عملی در بستر یک تمدن جهانی جلوه‌گر شود. در این سیر تکاملی، درک انسان از ماهیت خویش، هدف زندگی، دنیای پیرامونش، روابط و نظام اجتماع و توانائی‌هایش همواره و به تدریج توسعه یافته است. از دیدگاه دیانت بهائی، علم و دین برای انسان دو نظام همپوشان و مکمل دانش جهت ساختن تمدن هستند. همانطور که آگاهی و فهم انسان از بخشی از حقایق هستی در قالب نظامی از دانش که علم نام دارد در طول زمان تکامل می‌یابد، درک ما از حقایق غیرمادی و مفاهیم معنوی که در نظام دانش دین تبلور می‌یابد نیز پیوسته عمیق‌تر و کامل‌تر می‌شود. بنابراین امروز نوع انسان نیازمند فهم جدیدی از دین متناسب با دوران بلوغ بشر است که پاسخگوی پرسش‌های بی‌شماری باشد که روند تکامل اجتماعی و فکری بشر رقم زده است

 

تمهید اخلاقی در دوران کودکی اهدافی ازاین دست را شامل می شود: «آشنایی با امور نیک و بد»، «دست ورزی با امیال» و «گرایش به خوبی ها و تنفر از زشتی ها». علاوه بر این، با نظر به اهداف تمهیدی تربیت اخلاقی کودک و گزاره های واقع نگر دوران کودکی، ملاحظاتی برای تمهید اخلاقی قابل طرح است که برخی از آن ها بدین قرارند: «ارائه امور اخلاقی متناسب با توان قوه ی شناختی کودک»، «ارتباط کودک با محیط غنی اجتماعی−اخلاقی» و «به رسمیت شناختن حدود آزادی سلبی و ایجابی کودک».

- فکر و اندیشه عبارت از چینش معلوماتی است که با ارتباط دادن بین آنان با شیوه خاصی به مجهولی که مقصود ما است دست می یابیم و بر ما معلوم می شود و به تعبیر فلاسفه و منطقیون (ترتیب امور معلومه لتحصیل امر مجهول) یعنی ترتیب دادن و ربط دادن بین گزاره های معلوم برای تحصیل امری که بر ما مجهول است.

2- فکر و اندیشه به لحاظ مواد و اسلوب قابل تقسیم است گاهی برهانی و گاهی خطابی و گاهی سفسطه و گاهی هم شعر و تمثیل است. آنچه که به لحاظ ارزشی محکوم است سفطسه و مغالطه کردن است. که خود انواع و اقسامی دارد که برای شرح و تفصیل این معانی شما را به کتب منطقی ارجاع می دهیم و کتاب علوم اسلامی بخش منطق شهید مطهری این مباحث را به نحو ساده و کامل بیان کرده است.

3- اندیشه و تفکر در فرهنگ اسلامی به شدت سفارش شده است امام صادق علیه السلام می فرماید:(و کان اکثر عبادة أبی ذر رحمة الله علیه خصلتین التفکر و الاعتبار ، بیشتر عبادت ابوذر دو خصلت تفکر و عبرت آموزی بود)و فکر به عنوان روشن کننده قلب و عبادت که یک لحظه و ساعت از سالها عبادت برتر است. اما فکر در اموری اعتقادی و اخلاقی منع شده است مانند تفکر در ذات خداوند یا اندیشه در لذایذ حرام و اندیشه های ناصواب که اصطلاحاً وسوسه نامیده می شوند. این که تفکر در ذات حق ممنوع است یک حکم ارشاردی است یعنی می گوید موجود محدود نمی تواند موجود نامحدود را در یابد و به این جهت اگر کسی در این مسیر اندیشه کند راه به جایی نبرده و بر اثر عدم ظرفیت دچار مشکل جدی و آسیب اعتقادی می شود، و اما اندیشه در لذایذ حرام موجب گرایش و میل و اراده به سمت آن گناهان می شود و آدمی را به پرتگاه گناه نزدیک می کند لذا باید از این افکار اجتناب جست.

 

برای خواندن ادامه مطلب وارد لینک امید کربلایی شوید

امید کربلایی